Stawy to elementy naszego ciała, których prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla zachowania pełnej sprawności ruchowej. Najbardziej istotną strukturą odpowiadającą za sprawność stawów jest chrząstka stawowa. Chrząstka stawowa zbudowana jest z chondrocytów oraz wytwarzanej przez nie macierzy międzykomórkowej. Białka kolagenowe stanowią do 70% suchej masy chrząstki. Kolagen chrząstki tworzy sieć włókienek, która warunkuje odporność chrząstki na rozciąganie i nadaje jej kształt. Do czynników niszczących równowagę kolagenową należą: płeć żeńska, podeszły wiek, otyłość, niska aktywność fizyczna, cukrzyca, nieodpowiednia dieta, predyspozycje genetyczne, choroby autoimmunologiczne. I to właśnie problemy z kolagenem najczęściej powodują choroby stawów.
Najpoważniejsze choroby stawów
- Choroba zwyrodnieniowa stawów
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów
- Zesztywniejące zapalenie stawów kręgosłupa
- Zwichnięcie stawów
- Skręcenie stawów
Występowania chorób stawów
Szacuje się, że połowa osób po 50 roku życia ma artretycznie zdeformowane stawy. Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) dotyka najczęściej kręgosłup, staw biodrowy oraz kolanowy i może prowadzić do inwalidztwa. Do objawów związanych z ChZS można zaliczyć ból, ograniczenie ruchomości w stawie oraz jego deformacje. Celem postępowania leczniczego jest, więc przede wszystkim zmniejszenie występującego bólu, usprawnienie funkcji stawu oraz ograniczenie inwalidztwa.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą choroba tkanki łącznej o podłożu immunologicznym. Charakteryzuje się nieswoistym, symetrycznym zapaleniem stawów, obecnością zmian pozastawowych i objawów układowych. Choroba ta doprowadza do niepełnosprawności ruchowej, inwalidztwa i przedwczesnej śmierci. Proces zapalny obejmuje błonę maziową stawów. Powstają w niej nacieki limfocytów i w efekcie dochodzi do pogrubienia błony i ograniczenia ruchomości stawu. Częstość występowania RZS w populacji waha się od 0,5% do 1,5%. Leczenie RZS powinno być kompleksowe i składać się z farmakoterapii, rehabilitacji, leczenia zabiegowego i psychoterapii. Przystępując do leczenia RZS należy dążyć do zahamowania rozwoju choroby, wydłużenia okresów remisji i chronić chorego przed groźnymi powikłaniami.
Niestety, choroby stawów dotykają coraz więcej osób, dlatego warto wcześniej im zapobiegać, niż później je leczyć. Jeżeli przeczuwamy, że coś nam dolega, warto zawczasu udać się do ortopedy – dzięki temu będziemy mogli walczyć z problemem już w zalążku. Natomiast w diagnozowaniu chorób i zwyrodnień u dzieci powinien pomóc nam pediatra podczas badań okresowych.
